Ebru Nedir?

Ebru Sanatı

Türk süsleme sanatlarının en önemli dalı olan ebruculuğun hangi tarihte başladığı kesin olarak bilinmemektedir. Ebru sanatı Orta Asya sanatı ve kağıt bezeme sanatlarının en mühimlerinden biridir. Ortaya çıkış yeri ve tarihine ilişkin kesin bir delil bulunmamaktadır. Ancak, köklerinin 9. ve 10. yüzyıla kadar uzandığı varsayılmaktadır. Ülkemize Türkistan’dan ipek yolunu geçerek İran üzerinden geldiği söylenmektedir. Bilinen o ki, bu sanat, kâğıdın tarih sahnesine girmesiyle gelişmiştir.Tarihi en eski ebru kağıdı 962.H.(1554) yılına ait bir malik-i deylemi yazısıdır. Ebru Sanatı Nedir? Birbiri içine geçmiş, ancak karışmamış, bakışla ayırdedilebilecek biçimde duran renk ve şekillere "EBRU" denir.

Ebru yoğunlaştırılmış sıvı üzerine renklerin sınırsız değişimlerle birbiriyle kucaklaşması,kaynaşması,dansetmesidir. Ebru sözcük anlamı “bulut gibi” “bulutumsu” anlamındadır”.Yâda suyun üstüne Nakkaş yapmaktır. Ebru sanatının bir özelliği de geleneksel Türk el sanatlarından olmasıdır. Ebru sanatını yüzyıllar boyu gizemli kılan,sanatçıyı ebru teknesinin başında dünyanın bütün gizlerini ve kaoslarını aşmaya iter.Kendine has gizemi vardır. Ebru sanatı sonsuzluğu ifade eder. Size her seferinde süprizler yapar.Tekrarı olmayan kendine özgü bir sanattır. Ayrıca ebru yapmak insan ruhunu ferahlatan ve pozitif düşünceye yönlendiren bir eylem olduğu için, günümüzün stres dolu dünyasında, hergün daha fazla insan ebruya ilgi duymaktadır. Özellikle ebru sanatı eğitimde çocukların kişisel gelişimlerini olumlu yönde etkilemektedir.Sahip olmaları gereken güven duygusunu aşılamaktadır. Çocuklara, yetişkinlere sevgi ve sabretmeyi öğretmektedir. İster çocuk olsun, isterse yetişkin olsun, hayatta başlarına gelebilecek iyi ve kötü olaylara hazırlıklı olmalarını sağlayabilmek için, sabırlı güçlü olmaları gerekir. Ebru sanatında da sabır faktörü çok önem taşır. Sırtında sabır, kalp de sevgi olması gerekir. Ve yaşanacak iyi ve güzel olmayan olaylara hazırlıklı olmak gerekir. Kâğıda güzel çıkan bir ebru insanı memnun eder, iyi çıkmayan bir ebruda insanı derinden üzer. Hayatta da yaşanan güzel ve kötü olaylar gibi. Ebrunun simyası vardır. Tüm kâinatı ve tüm oluşumu özetler.

Bu sanatta düşüncelerde önemlidir. Düşünmeden teknenin başına geçmeniz mümkün değildir. Önce düşünüp ve düşündüklerinizi kağıda yansıtıp, çocukların olsun, yetişkinler olsun, hayal aleminde, dolaşmasını sağlar ve böylece hayal dünyamızın ufuklarını genişletir. Çocukların da hayal dünyaları ne kadar geniş olursa, geleceğe daha emin adımlara atmasına yardımcı olup, onun rehberi ve ışığı olur. Ebruyu anlamak için, önce öğrenmek ve fırçayı eline alıp teknenin başına geçip çocuk ruhu ile sırları keşfetmek gerekir.

Küçük ellerinde onu yakalamasına olanak tanımalıyız. Mekanikleşen dünyamızda ebrunun suyunun donmasına,kirlenmesine müsaade etmemeliyiz.

Berrin KOŞAY
Ebru Sanatçısı